ร้านหนังสือให้เช่ายุคใหม่

โดย...วินัย ไวทยะพานิช

ร้านหนังสือเล็กๆ สวยๆ อาจจะเป็นความฝันของใครๆ หลายๆ คน โดยเฉพาะผู้ที่ชื่นชอบตัวอักษร หลงใหลกับการท่องโลกไปกับตัวหนังสือ

นอกจากนี้ธุรกิจหนังสือ ยังมีความน่าสนใจ ตรงที่เป็นธุรกิจที่เกี่ยวกับ การเสริมสร้างปัญญา ของมนุษย์ให้งอกงาม นอกเหนือไปจากการเป็นธุรกิจ ที่คำนึงถึงผลกำไรเช่นธุรกิจทั่วไป ในยุคนี้ หากจะกล่าวถึงธุรกิจ ที่เกี่ยวกับหนังสือแล้ว คงไม่เพียงแต่เฉพาะที่จะว่าด้วยการค้าขายหนังสือเท่านั้น แต่ยังมีธุรกิจอีกประเภทหนึ่งที่น่าสนใจ คือ "ร้านหนังสือเช่า"

ธุรกิจร้านหนังสือเช่าในสมัยก่อน จะเป็นร้านเก่าๆ มีชั้นเหล็ก บรรยากาศมืดๆ ทึมๆ แต่ในปัจจุบันธุรกิจร้านหนังสือเช่า น่าจะมีโอกาสเติบโตอยู่ในหลายๆ จุดของกรุงเทพฯ และปริมณฑล ด้วยเหตุผลหลายประการ คือ หนังสือในปัจจุบันมีราคาแพงขึ้น ดังนั้นหากผู้บริโภครู้จักใช้เงิน ไม่อยู่ในข่ายต้องสะสมหนังสือไว้เป็นของตัวเอง การเช่าก็น่าจะดีกว่าซื้อ เพราะเสียเงินน้อยกว่า หนังสือบางชนิดที่ออกมาเป็นชุดเป็นตอน เช่น การ์ตูน ก็มิใช่หนังสือที่จะต้องสะสมกันอย่างจริงจัง อ่านแล้วก็แล้วกัน ดังนั้นไปเช่ามาอ่านจะคุ้มกว่า จำนวนของผู้รู้หนังสือในปัจจุบันก็เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

          จากเหตุผลดังกล่าว ประกอบกับร้านหนังสือเช่าในปัจจุบัน ยังมีอยู่ไม่มากนัก และส่วนหนึ่งก็เป็นร้านหนังสือเช่าแบบยุคเก่าๆ คือเป็นร้านบรรยากาศมืดๆ ทึมๆ อยู่ตามตรอก ซอก ซอย ธุรกิจร้านเช่าหนังสือแบบใหม่ จึงน่าจะเป็นธุรกิจที่มีแนวโน้มดี

          แนวความคิดของร้านหนังสือเช่ายุคใหม่ จะมีรูปแบบทันสมัย คล้ายๆ กับร้านเช่าวิดีโอในปัจจุบัน ทั้งรูปแบบ การจัดการ และให้บริการ ลักษณะของร้านจะต้องสว่าง มีป้ายบอกร้านชัดเจน สะอาด เป็นระเบียบ พร้อมทั้งติดตั้งเครื่องปรับอากาศ เพื่อให้บรรยากาศของร้านดูดี เย็นสบายสำหรับลูกค้าและพนักงานในร้าน แต่จะไม่มีเก้าอี้ให้นั่งอ่าน เพราะเราจะเน้นให้เช่าไปอ่านที่บ้านเท่านั้น การเลือกทำเลที่ตั้งร้านหนังสือเช่ายุคใหม่ เป็นเรื่องที่ต้องให้ความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากลูกค้าที่จะมาใช้บริการ จะต้องเป็นบุคคลที่ต้องมาแถวๆ ร้านเป็นประจำ เพราะถ้าไม่ใช่จุดที่ลูกค้า ผ่านไปมาเป็นประจำแล้ว ลูกค้าก็จะไม่มาใช้บริการ

          ดังนั้นทำเลที่ดีต้องเป็นแหล่งที่คนสัญจรไปมา เช่น อยู่ใกล้โรงเรียน หรืออาจจะเป็นจุดต่อรถที่มีคนสัญจรคับคั่ง กลุ่มลูกค้าที่ตั้งเป้าหมาย คือ กลุ่มนักเรียน นักศึกษา รวมทั้งคนทำงานบ้าง แต่จะเน้นหนักไปที่กลุ่มนักเรียน นักศึกษา เมื่อกลุ่มลูกค้าเป็นนักเรียน นักศึกษา ประเภทหนังสือจะจัดสัดส่วนไว้ดังนี้ คือ หนังสือการ์ตูน 50% พอคเก็ตบุ๊ค 25%, นวนิยาย 20% และอื่นๆ อีก 5%

          การที่จัดสัดส่วนของหนังสือการ์ตูนมากถึง 50% เพราะปัจจุบันนักเรียนและนักศึกษา ติดหนังสือการ์ตูนมาก ประกอบกับราคาหนังสือการ์ตูนก็มีราคาค่อนข้างแพง และออกมาเป็นชุด เป็นตอน

          รูปแบบของการให้บริการเช่า อาจจะใช้ได้ใน 2 รูปแบบคือ

ใช้ระบบสมาชิก โดยก่อนจะยืมหนังสือต้องเป็นสมาชิก เสียค่าสมาชิกต่อปี 50 บาท ส่วนค่าบริการจะคิดประมาณ 10% ของราคาหนังสือต่อวัน เช่น หนังสือราคา 30 บาท จะคิดค่าเช่าวันละ 3 บาท ยืมกี่วันก็ได้ ซึ่งถ้าประมาณออกมาคร่าวๆ ตามประเภทหนังสือจะเป็นดังนี้

• หนังสือการ์ตูน คิดค่าเช่าวันละ 3 บาท
• นวนิยาย หรือพอคเก็ตบุ๊ค คิดค่าเช่าวันละ 5 บาท
• นวนิยาย หรือหนังสือราคาปกมากกว่า 100 บาท คิดค่าเช่าวันละ 7 บาท

ใช้ระบบมัดจำเท่ากับราคาหนังสือ ในกรณีที่ลูกค้าไม่อยากเป็นสมาชิก ส่วนค่าเช่าก็จะคิดราคาเดียวกับระบบสมาชิก

          การทำธุรกิจร้านหนังสือเช่ายุคใหม่ จะมีค่าใช้จ่ายในการลงทุนคร่าวๆ ดังนี้คือ

1. ค่าสถานที่ เดือนละประมาณ 10,000 - 15,000 บาท (เป็นรูปแบบของตึกแถวอยู่ใกล้โรงเรียน หรือชุมชน พื้นที่ร้านประมาณ 35 ตารางเมตร)
2. ค่าตกแต่งสถานที่ ประมาณ 150,000 บาท
3. ค่าหนังสือที่จะซื้อมาลงประมาณ 250,000 บาท (ถ้าซื้อหนังสือเก่าจะถูกกว่านี้)
4. ค่าน้ำ ค่าไฟ ค่าโทรศัพท์ ประมาณ 5,000 บาท
5. ค่าหนังสือที่หมุนเวียนในร้านต่อเดือน 5,000 - 10,000 บาท
6. ค่าเงินเดือนพนักงานประจำร้าน 2 คนๆ ละ 7,000 บาท

          โดยสรุปจะต้องลงทุนเริ่มแรกประมาณ 500,000 บาท และมีค่าใช้จ่ายรายเดือนประมาณ 30,000 บาท ในด้านผลตอบแทนแล้ว ถ้าได้คัดเลือกทำเลที่มีศักยภาพ น่าจะมีรายรับประมาณ 60,000 บาทต่อเดือน หรือประมาณวันละ 2,000 บาท ซึ่งจะมีกำไรหลังจากหักค่าใช้จ่ายประมาณ 30,000 บาทต่อเดือน

          จุดเด่นของธุรกิจร้านหนังสือเช่ายุคใหม่ คือเป็นธุรกิจที่ไม่ต้องอาศัยความรู้พื้นฐานอะไรมากมาย และเป็นธุรกิจที่กินได้ในระยะยาว และถ้ามีการขยายเปิดสาขาต่อไปในสาขาที่ 2,3,4 ไปเรื่อยๆ เราก็สามารถที่จะนำหนังสือบางส่วนที่มีลูกค้าเฉพาะไว้ที่ส่วนกลาง โดยมีรายชื่อไว้ที่ร้านทุกสาขา เมื่อลูกค้าต้องการก็นัดหมายให้ลูกค้าต่อไป

          ในส่วนของหนังสือเก่าจากร้านหนึ่งก็อาจจะวนไปในสาขาอื่นๆ เป็นการ Share Resource เพื่อลดต้นทุนได้อีก นอกจากนี้ธุรกิจร้านหนังสือเช่ายุคใหม่ อาจจะเพิ่มรายได้ได้อีกในหลายๆ รูปแบบที่มีกลุ่มลูกค้าเป็นเป้าหมายที่เป็นนักเรียน นักศึกษาเหมือนกัน เช่น

• อินเทอร์เน็ตคาเฟ่
• การบริการรับงานพิมพ์ทั่วไป รับจ้างพริ้นท์งาน และรับจ้างสแกนภาพ
• การบริการรับถ่ายเอกสาร

          ธุรกิจร้านเช่าหนังสือที่หลายๆ คนอาจมองข้าม เพราะดูเหมือนว่ามีรายได้น้อย คิดค่าบริการเพียงเล่มละ 3 บาทต่อวัน จึงเป็นธุรกิจที่ดีน่าสนใจได้ เพราะใช้เงินลงทุนเริ่มต้นไม่สูงนัก เป็นธุรกิจที่ไม่ยุ่งยาก และยังกินได้ในระยะยาว

          ผู้ที่มีงานประจำอยู่แล้วแต่อยากจะมีธุรกิจเป็นของตัวเอง ก็สามารถจะประกอบธุรกิจร้านหนังสือเช่ายุคใหม่ได้ ขอเพียงแต่เลือกทำเลที่ดีและตรงกับลูกค้าเป้าหมาย ก็ประสบความสำเร็จได้อย่างแน่นอน

--------------------------------------------------------------------------------

บทความนี้เป็นผลงานของนักศึกษา X-MBA ธรรมศาสตร์ รุ่นที่ 15 โครงการปริญญาโทสำหรับผู้บริหาร คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภายใต้หัวข้อ "ธุรกิจที่น่าสนใจ" และเป็นการรวบรวมมานำเสนอ เพื่อให้ผู้อ่านทราบถึงหลักคิดการเริ่มต้นธุรกิจใหม่ และการสร้างธุรกิจให้เป็นของตนเอง โดยเฉพาะธุรกิจ SMEs